Ze lijkt wel een puber, maar ze is pas negen!
Het is woensdagochtend. Juf Wilma kijkt naar de kinderen in haar groep. Opnieuw voelt ze de spanning tussen een groepje meiden. Tijdens het buitenspelen ziet ze hoe dit groepje met elkaar fluistert, terwijl één van hun klasgenoten, Amber, op afstand naar hen kijkt. Het herinnert haar aan vorige week, toen Amber zich huilend aan haar tafel meldde omdat ze niet mocht meedoen met het tikkertje. Juf Wilma voelt de frustratie opborrelen. Hoe vaak ze ook ingrijpt, het lijkt alsof haar woorden steeds minder effect hebben. Het is alsof ze tegen een muur praat, terwijl die muur steeds hoger wordt.
Waarom lukt het niet meer om écht contact te maken met de kinderen?
De pijn van onbegrip in de negen-jaarsfase
Herken je deze situatie? Als leerkracht wil je elk kind in je groep de juiste ondersteuning bieden, maar wanneer hun gedrag plotseling verandert, weet je soms niet waar je moet beginnen. Vooral rond de negen jaar veranderen kinderen enorm. Ze worden zelfbewuster, kritischer en meer op hun omgeving gericht. En dat veroorzaakt regelmatig onderhuidse spanningen: meidenvenijn, stoerdoenerij tussen de jongens en ruzies over wie er wel of niet bij mag horen. Hoe vaak je ook probeert te bemiddelen, het lijkt nooit écht opgelost.
Het kan verleidelijk zijn om deze veranderingen te zien als vroege puberteit, maar een kind van negen zit nog niet in de puberteit. Wat er wél speelt, is een ontwikkelingsfase die we de negen-jaarsfase noemen. Dit is de periode waarin kinderen zichzelf meer bewust worden van wie ze zijn, en dit komt met zijn eigen, unieke uitdagingen.
Waarschijnlijk heb je al wel gehoord van de negen-jaarsfase, maar wat betekent dit nu precies voor jouw rol als leerkracht van groep 5 of 6? En hoe krijg je meer grip op wat er speelt in je groep?
Herken de emoties van de kinderen
Het gedrag dat je in je groep ziet – zoals meidenvenijn, brutale reacties en het weigeren om naar je te luisteren – hoort bij de ontwikkeling van kinderen in groep 5 en 6. In deze fase beginnen kinderen zichzelf vragen te stellen zoals: ‘Wie ben ik?’, ‘Hoor ik erbij?’, en ‘Wat vinden anderen van mij?’. Deze vragen brengen intense emoties met zich mee, die de sfeer in je groep flink kunnen verstoren.
Juist nu is jouw rol als leerkracht cruciaal. Je maakt het verschil door in verbinding te blijven en de kinderen te begeleiden bij hun sociaal-emotionele ontwikkeling. Het is belangrijk dat kinderen zich veilig voelen om zichzelf te zijn, vooral als ze moeite hebben hun gevoelens te begrijpen en te uiten. Door met hen in gesprek te gaan en ruimte te geven voor hun onzekerheden, geef je hen de kans om hun plek in de groep te vinden zonder zich te hoeven verbergen achter maskers.
Praktijkvoorbeeld: Onzekerheid bij het kind van negen
In mijn tijd als kindercoach kreeg ik regelmatig kinderen van negen in mijn praktijk. Een jongen, Tim, kwam bij mij omdat hij zich steeds meer terugtrok uit de groep en zijn ouders hem bijna niet meer herkenden. Hij werd thuis ineens stil, terwijl hij op school juist heel druk en onrustig was. Zijn ouders begrepen niet waarom en dachten eerst dat het aan hen lag. Wat bleek? Tim was ontzettend onzeker over zichzelf en bang om er niet bij te horen. Dit zorgde ervoor dat hij zichzelf anders ging gedragen, zodat hij beter in de groep zou passen. Tijdens de coaching werkten we aan het versterken van zijn zelfvertrouwen en leerde hij woorden geven aan zijn gevoelens en emoties. Langzaam durfde hij weer zichzelf te zijn, zowel thuis als op school.
Dit soort onzekerheid en gedragsverandering zien we vaak bij kinderen in de negen-jaarsfase. Ze zijn bang om buiten de groep te vallen en laten gedrag zien dat voor hun omgeving moeilijk te begrijpen is. Wanneer je als leerkracht of ouder weet wat er speelt, kun je het kind beter helpen en ondersteunen.
Leer effectief omgaan met gedragsveranderingen
Stel je voor dat je niet alleen de conflicten in je groep beter begrijpt, maar ook de onzekerheden, angsten en intense emoties waar kinderen van negen mee worstelen. De ‘Ik ben 9’ training geeft je precies die inzichten. Je leert hoe je kunt inspelen op de sociaal-emotionele ontwikkeling van kinderen, zodat je niet alleen de symptomen aanpakt, maar de echte onderliggende zorgen begrijpt.
Het resultaat? Meer zelfvertrouwen bij de kinderen en een hechtere groep waarin samenwerking en saamhorigheid centraal staan. Wanneer elk kind zich veilig voelt, ontstaat er ruimte voor groei en ontwikkeling. Jij, als leerkracht, staat met meer rust en vertrouwen voor de groep, omdat je precies weet wat er speelt en hoe je hier effectief op kunt inspelen. Dit zorgt niet alleen voor een fijne sfeer in de groep, maar ook voor betere samenwerking tussen de kinderen.
Maak het verschil met de ‘Ik ben 9’ training
Ik ben Bauke. Met jarenlange ervaring als kindercoach en auteur van het boek ‘Ik ben 9’ heb ik een goed beeld van de uitdagingen waar leerkrachten tegenaan lopen in deze periode. De onzekerheid, het onbegrip en soms de frustratie wanneer je de verbinding met je leerlingen lijkt kwijt te raken, herken ik als geen ander. Daarom heb ik de ‘Ik ben 9’ training ontwikkeld. Ik geloof dat, met de juiste kennis, jij als leerkracht écht het verschil kunt maken voor de kinderen in deze cruciale fase.
Neem de Stap: Versterk de band met je leerlingen
Wil jij met meer rust en zelfvertrouwen voor de groep staan? Schrijf je vandaag nog in voor de ‘Ik ben 9’ training. Samen zorgen we ervoor dat jouw leerlingen zich veilig en begrepen voelen, zodat jij met plezier voor de groep staat!
Geef het kind wortels om te groeien en vleugels om te vliegen!
GRATIS ‘Ik ben 9’ emotiekaartjes voor in jouw klas!
Wil je kinderen woorden leren geven aan hun emoties? Vraag de gratis ‘Ik ben 9’ emotiekaartjes aan en ontdek hoe je kinderen kunt ondersteunen bij het herkennen en uiten van hun emoties tijdens de negen-jaarsfase. De emotiekaartjes kun je in de klas gebruiken om de emotionele ontwikkeling van je leerlingen te bevorderen. Ze zijn onderdeel van de training ‘Ik ben 9’, de online training voor professionals over de ontwikkelingsfase van het kind van 9.